Fot. 1. Kpt. dr inż. Adrian Trzeciak z 2 innymi osobami stojacy na tle niebieskiego baneru z napisem Horizon4Poland'2023'
Fot. 1. Konferencja Horizon4Poland’23 z udziałem naukowca z WIM WAT

Prezentacja potencjału polskich przedsiębiorstw i instytucji, tworzenie społeczności leaderów innowacji, zwiększanie poziomu innowacyjności rozwiązań potrzebnych na polskim rynku, dofinansowanie projektów zgłaszanych przez polskie podmioty, to tylko niektóre zagadnienia konferencji Horizon4Poland’23. Wśród prelegentów znalazł się naukowiec z Wydziału Inżynierii Mechanicznej Wojskowej Akademii Technicznej.

Największe wydarzenie matchmakingowe, skierowane do biznesu i branży naukowej polskiej i zagranicznej, odbyło się w dniach 21–22 listopada 2023 r. w Warszawie. Organizatorem spotkania były Branżowe Punkty Kontaktowe, działające w ramach Sieci Badawczej Łukasiewicz.

„Podczas dwóch dni ponad 400 uczestników z różnych branż miało okazję wziąć udział w siedmiu ścieżkach tematycznych, nawiązać nowe kontakty w ramach 100 spotkań matchmakingowych, a także zaprezentować swoje innowacyjne pomysły podczas sesji pitchingowej, do której zgłosiło się aż 120 chętnych. Szanse prezentacji otrzymało jedynie 20 prelegentów. Wśród wyróżnionych znaleźli się dwaj naukowcy z WAT” – mówi broker technologii dr inż. Bogusława Gradzik, przedstawicielka Centrum Transferu Technologii WAT.

Kpt. dr inż. Adrian Trzeciak z Wydziału Inżynierii Mechanicznej zaprezentował pomysł badawczy, wpisujący się w wybrane obszary 12 partnerstw europejskich, finansowanych w programie Horyzont Europa (HE). Kpt. dr inż. Adrian Trzeciak zaprezentował pomysł badawczy realizowany pod kierunkiem dr. inż. Filipa Polaka, dotyczący rozwoju wielopaliwowego, turbinowego silnika, który będzie mógł pracować na różnych dostępnych paliwach, w tym odnawialnych. Urządzenie jest adaptowalne do instalacji CHP. Pomysł wpisuje się w obszar tematyczny „Clean and Smart Mobility i Low-emission Technologies and Clean Energy”.

Konferencja Horizon4Poland’23 połączyła przedsiębiorców i wiodące w obszarze innowacji instytucje w Polsce z partnerami zagranicznymi, zwiększając tym samym ich aktywność w konkursach programu ramowego Horyzont Europa. W wydarzaniu wzięli udział przedstawiciele, aż 12 partnerów europejskich, m.in. Made in Europe, 2Zero, CCAM, Photonics21, EIT Health, Built4People, EIT Food, EIT Urban Mobility, Batt4EU, Innovative Health Initiative, THCS i Era4Health, których działalność skupia się wokół najważniejszych obszarów dla rozwoju Europy, m.in. cyfryzacji, przemysłu, klimatu, energii, mobilności, budownictwa, baterii litowo-jonowych, fotoniki, żywności i zdrowia. Dla partnerów zagranicznych wydarzenie było okazją do nawiązania współpracy z firmami i instytucjami naukowymi z Polski, w celu zbudowania konsorcjów międzynarodowych, aplikujących o środki z programu Horyzont Europa i współtworzących najbardziej innowacyjne rozwiązania.

* * *

Horyzont Europa to największy w historii Unii Europejskiej program ramowy w zakresie badań naukowych i innowacji. W ciągu siedmiu lat (2021–2027) na nowatorskie badania i innowacyjne rozwiązania przeznaczone zostanie łącznie 95,5 mld euro.

oprac. Paulina Arciszewska-Siek
fot. Bogusława Gradzik,
Branżowe Punkty Kontaktowe

Fot. 1. Prorektor ds. naukowych WAT prof. dr hab. inż. Andrzej Dobrowolski i członek zarządu PKP CARGO S.A. Jacek Rutkowski
Fot. 1. Prorektor ds. naukowych WAT prof. dr hab. inż. Andrzej Dobrowolski i członek zarządu PKP CARGO S.A. Jacek Rutkowski

Doskonalenie konstrukcji specjalnych ze szczególnym uwzględnieniem transportu intermodalnego, badania symulacyjne, wdrażanie prototypowych platform i wagonów oraz rozwijanie zintegrowanych systemów logistycznych transportu kolejowego to główne założenia porozumienia podpisanego między Wojskową Akademią Techniczną a PKP CARGO S.A.

Porozumienie o współpracy podpisali 21 listopada 2023 r. prorektor ds. naukowych WAT prof. dr hab. inż. Andrzej Dobrowolski i członek zarządu PKP CARGO S.A. Jacek Rutkowski.

Wiedza i doświadczenie poparte opracowanymi technologiami

Prorektor ds. naukowych prof. Andrzej Dobrowolski podkreślił, że Wojskowa Akademia Techniczna posiada długoletnie doświadczenie w opracowywaniu konstrukcji specjalnych dla transportu kolejowego i drogowego. „W ubiegłym roku przekazaliśmy licencję na produkcję platformy-kontenera, opracowanej przez naszych naukowców z Wydziału Inżynierii Mechanicznej. Konstrukcja ta powstała z myślą o transporcie dłużycy drewnianej i metalowej oraz towarów paletyzowanych, ale przy specjalnym dostosowaniu może też służyć do przewozu zboża z Ukrainy. Posiadamy wybitnych specjalistów w zakresie rozwijania technologii transportowych i odpowiednie zaplecze naukowo-badawcze. Jesteśmy otwarci na współpracę z PKP CARGO w celu realizowania nowych rozwiązań na rzecz aktualnych potrzeb transportu drogowego i kolejowego” – podkreślił prof. Dobrowolski.

Nie tylko zastosowania cywilne, ale też wojskowe

Rozwiązania Wojskowej Akademii Technicznej skierowane do producentów taboru kolejowego mogą mieć podwójne zastosowanie, zarówno cywilne, jak i wojskowe, o czym przypomniał dziekan Wydziału Inżynierii Mechanicznej WAT prof. dr hab. inż. Jerzy Małachowski. „Nasi naukowcy opracowali też wagon z obrotową platformą ładunkową do przewozów intermodalnych, który został objęty krajową i europejską ochroną patentową. Mogą nim być przewożone naczepy samochodów ciężarowych, ale też różne typy pojazdów, takie jak ciągniki czy ciężarówki. Planujemy rozwój tej konstrukcji i dostosowanie jej do przewozu ciężkich pojazdów wojskowych, znajdujących się na wyposażeniu Sił Zbrojnych RP i ich rozładunku w dowolnym miejscu, nawet poza terminalem” – wskazał prof. Małachowski.

Przyszłość polskich przewozów kolejowych wychodzi poza granice kraju

Zdaniem Jacka Rutkowskiego, członka zarządu PKP CARGO S.A., polskie przewozy kolejowe powinny być rozwijane w zakresie transportu międzynarodowego. „Nasza współpraca będzie dotyczyć dwóch obszarów: logistyki i technologii. Jako firma potrzebujemy wiedzy o potencjalnych rynkach, którą da się przełożyć na wiedzę handlową, stąd aspekt logistyczny. Natomiast aspekt techniczny wiąże się z poszukiwaniem sposobów uzyskania przewagi konkurencyjnej. Wojsko Polskie wyposażane jest w nowoczesny sprzęt. Jako narodowy przewoźnik towarowy chcielibyśmy mieć pod swoją pieczą przewozy sprzętu wojskowego, również na linii międzynarodowej. Wojsko powinno budować swoje terminale przeładunkowe, które będą wykorzystywane zarówno w czasie pokoju, jak i na wypadek zagrożeń militarnych. Mamy nadzieję, że wspólnie z WAT opracujemy prace koncepcyjne w tym zakresie dla naszych Sił Zbrojnych” – mówił Jacek Rutkowski.

Wspólne przedsięwzięcia naukowe i dydaktyczne

Współpraca WAT i PKP CARGO S.A. będzie dotyczyć inicjowania i prowadzenia badań naukowych i prac rozwojowych, promowania wyników zrealizowanych badań, w tym opracowanych innowacyjnych rozwiązań technologicznych, doradztwa naukowo-badawczego, konsultacji techniczno-technologicznych i ekspertyz. W planach jest również wspólne kształcenie studentów i doktorantów, w tym organizowanie staży i praktyk. W ramach wymiany wiedzy i doświadczeń porozumienie przewiduje organizowanie szkoleń, kursów i konferencji naukowych.

W spotkaniu w Wojskowej Akademii Technicznej uczestniczyli również Jarosław Kiepura z PKP CARGO i przedstawiciele Wydziału Inżynierii Mechanicznej WAT: dziekan prof. dr hab. inż. Jerzy Małachowski, dr hab. inż. Wiesław Krasoń, prof. WAT i dr inż. Grzegorz Sławiński z Instytutu Mechaniki i Inżynierii Obliczeniowej.

* * *

PKP CARGO S.A. jest wiodącym operatorem kolejowych przewozów towarowych w Polsce i na terenie Unii Europejskiej, a także kluczowym partnerem na Nowym Jedwabnym Szlaku, oferującym usługi transportowe w zintegrowanych łańcuchach logistycznych, łącząc transport kolejowy, samochodowy oraz morski.

Ewa Jankiewicz – rzecznik prasowy WAT
fot. Katarzyna Puciłowska

Fot. 2. Prorektor ds. naukowych WAT prof. dr hab. inż. Andrzej Dobrowolski i członek zarządu PKP CARGO S.A. Jacek Rutkowski
Fot. 2. Prorektor ds. naukowych WAT prof. dr hab. inż. Andrzej Dobrowolski i członek zarządu PKP CARGO S.A. Jacek Rutkowski
Fot. 3. Prorektor ds. naukowych WAT prof. dr hab. inż. Andrzej Dobrowolski i członek zarządu PKP CARGO S.A. Jacek Rutkowski
Fot. 3. Prorektor ds. naukowych WAT prof. dr hab. inż. Andrzej Dobrowolski i członek zarządu PKP CARGO S.A. Jacek Rutkowski

Fot. 1. Przewodniczący Komitetu Naukowego stojący przy mównicy, witając przybyłych uczestników.
Fot. 1. Prof. dr hab. inż. Lucjan Śnieżek

Prezentacja wyzwań i możliwości jakie stwarzają technologie bezzałogowe oraz nowe techniki realizacji zadań bojowych i ich wpływ na taktykę – to główne zagadnienia II Konferencji „Bezzałogowe Systemy Autonomiczne – Unmanned Autonomous Systems”. Patronat honorowy nad wydarzeniem objął Rektor-Komendant WAT.

Spotkanie zorganizowane przez Centrum Robotów Mobilnych i Platform Bezzałogowych Wydziału Inżynierii Mechanicznej WAT odbyło się 25 października 2023 r.

Inaugurujący wydarzenie przewodniczący Komitetu Naukowego prof. dr hab. inż. Lucjan Śnieżek zwrócił uwagę na potrzebę kontynuowania tego typu spotkań. „Uczestnicy prezentują osiągnięcia technologiczne w kwestii użycia systemów bezzałogowych. Jestem przekonany, że wymiana doświadczeń, wiedzy i umiejętności przyczyni się do wskazania kierunków i celów najbliższych badań ” – mówił prof. Śnieżek.

Spotkanie zgromadziło m.in. przedstawicieli: Sztabu Generalnego Wojska Polskiego, Departamentu Nauki i Szkolnictwa Wojskowego, Departamentu Innowacji MON, Agencji Uzbrojenia, Centrum Doktryn i Szkolenia Sił Zbrojnych, Zarządu Inżynierii Wojskowej Inspektoratu Rodzajów Wojsk Dowództwa Generalnego, Sieci Badawczej Łukasiewicz, Akademii Marynarki Wojennej, Lotniczej Akademii Wojskowej, Akademii Wojsk Lądowych, Akademii Sztuki Wojennej, Wojskowej Akademii Technicznej oraz reprezentantów uczelni cywilnych, instytutów, ośrodków badawczych i przedsiębiorstw specjalizujących się w systemach bezzałogowych.

Przedstawiciele Wojskowej Akademii Technicznej omówili następujące zagadnienia:

  • Możliwości wykrywania zagrożeń minowych przy wykorzystaniu systemów bezzałogowych, kpt. dr inż. Marcin Walkowiak,
  • Kształtowanie wymagań dla robotów inżynieryjnych metodą zdolności krytycznych, dr inż. Marian Łopatka,
  • Analiza energetyczna czterowirnikowej platformy latającej na potrzeby oceny zdolności do wykonywania lotów, mgr inż. Mariusz Janczewski, dr inż. Mariusz Ważny oraz dr hab. inż. Krzysztof Falkowski, prof. WAT,
  • Ewakuacja rannych z wykorzystaniem systemów bezzałogowych, dr inż. Arkadiusz Rubiec,
  • Badania mobilności terenowej lekkich robotów gąsienicowych, por. mgr inż. Daniela Szpaczyńska,
  • Unikanie kolizji między Bezzałogowymi Systemami Powietrznymi w algorytmie stochastycznego przeczesywania terenu, mgr inż. Michał Duda oraz dr hab. inż. Krzysztof Falkowski, prof. WAT,
  • Technologie przyrostowe w odtwarzaniu właściwości użytkowych robotów mobilnych, mgr inż. Dawid Tomica,
  • Koncepcja układu wspomagania lądowania Bezzałogowych Systemów Powietrznych z wykorzystaniem znaczników graficznych, mgr inż. Adam Marut oraz dr hab. inż. Krzysztof Falkowski, prof. WAT,
  • Badania zwrotności i manewrowości robotów inżynieryjnych, kpt. mgr inż. Marcin Dejewski,
  • Zmiana szyku formacji czterowirnikowych bezzałogowych statków powietrznych, mgr inż. Maciej Kurenda oraz dr hab. inż. Krzysztof Falkowski, prof. WAT.

W konferencji uczestniczyli także m.in. prorektor ds. naukowych WAT prof. dr hab. inż. Andrzej Dobrowolski, dziekan Wydziału Inżynierii Mechanicznej prof. dr hab. inż. Jerzy Małachowski oraz dziekan Wydziału Mechatroniki, Uzbrojenia i Lotnictwa dr hab. inż. Stanisław Kachel, prof. WAT.

Centrum Robotów Mobilnych i Platform Bezzałogowych WAT już planuje organizację kolejnej edycji wydarzenia.

oprac. Paulina Arciszewska-Siek
fot. Arkadiusz Rubiec,
Kacper Spadło

Fot. 2. Uczestnicy konferencji stojacy tyłem do budynku, pozujący do wspólnego zdjęcia.
Fot. 2. Uczestnicy konferencji

Celem projektu Hybrid Drive Train Demonstrator – etap II, jest opracowanie demonstratorów pojazdów kołowych i gąsienicowych do celów wojskowych z zastosowaniem technologii hybrydowych układów napędowych.

W ramach realizacji projektu HybriDT II zidentyfikowane zostaną najlepsze rozwiązania dla technologii modułowej oraz zostanie opracowana skalowalna architektura hybrydowego napędu spalinowo-elektrycznego do celów wojskowych. Rozwiązanie to pozwoli na znaczącą oszczędność masy i przestrzeni, redukcję promieniowania cieplnego i zmniejszenie zużycia paliwa. Prace te są konieczne ze względu na odmienne podejście do zastosowania tej technologii niż w zastosowaniach cywilnych.

Zasadniczym przedmiotem zainteresowań są pojazdy kołowe – bojowe wozy piechoty w rozwiązaniu 8×8 i 6×6 oraz pojazdy gąsienicowe.

Projekt Hybrid II, został zainicjowany w grupie roboczej EDA CapTech Ground Systems będącej częścią Research and Innovation Directorate i przyczyni się do opracowania innowacyjnych systemów napędowych, które mają na celu zaspokoić potrzeby przyszłościowej produkcji pojazdów z najbardziej zaawansowanymi technologiczne układami napędowymi stosowanymi w transporcie, zgodnie z kierunkami rozwoju nowoczesnych pojazdów wojskowych.

W Woskowej Akademii Technicznej projekt jest realizowany przez dwa zespoły z Instytutu Pojazdów i Transportu WIM. Zespół z Zakładu Inżynierii Pojazdów i Transportu, którym kieruje ppłk dr inż. Zdzisław HRYCIÓW oraz zespół z Zakładu Silników i Inżynierii Eksploatacji, którym kieruje dr inż. Mirosław KARCZEWSKI.

Projekt realizowany jest w konsorcjum obejmującym łącznie 13 podmiotów z 5 państw. Ze strony Polskiej projekt jest realizowany przez Wojskową Akademię Techniczną oraz Hutę Stalowa Wola. WAT odpowiedzialny jest za zbudowanie modelu układu napędowego, modelu toru badawczego i za zdefiniowanie parametrów, którymi powinny się charakteryzować komponenty opracowywanego hybrydowego układu napędowego. Drugim podmiotem krajowym realizującym projekt jest Huta Stalowa Wola, której zadaniem jest udostępnienia toru do badań oraz dostarczenia wytycznych taktyczno-technicznych dla napędu pojazdu gąsienicowego, a także wspieranie procesu powstawiania nowego układu napędowego pod kątem późniejszej integracji opracowanego rozwiązania w pojeździe.

Odpowiednio dobrani partnerzy krajowi, realizujący projekt w kooperacji nauka-przemysł są wynikiem szeroko zakrojonych działań zespołu koordynującego uruchamianie projektu ze strony Departamentu Innowacji MON. Pan dr inż. Filip POLAK, jako ekspert rządowy w Panelu CapTech Land, był odpowiedzialny za stworzenie symbiozy pomiędzy kompetencjami partnerów polskich oraz z pozostałych krajów biorących udział w projekcie, aby cel projektu był zrealizowany w sposób odpowiadający wymogom poszczególnych ministerstw pięciu krajów biorących udział w projekcie.

Efekty pracy międzynarodowego konsorcjum będzie można oceniać już za 15 miesięcy, kiedy projekt będzie zakończony, a kolejna jego faza zakłada zbudowanie pełnoskalowego demonstratora tej technologii, co ma potwierdzić wypracowane rozwiązania opracowywane w WAT.

Projekt finansowany jest przez Europejską Agencję Obrony (EDA)
Liderek Konsorcjum jest AVL List GmbH – Austria.

Fot. 1. Wersja demonstracyjna hybrydowych układów napędowych – pojazd kołowy-bojowy wóz piechoty w rozwiązaniu 8x8; model komputerowy
Fot. 1. Wersja demonstracyjna hybrydowych układów napędowych

Fot. 2. Wersja demonstracyjna hybrydowych układów napędowych – pojazd kołowy-bojowy wóz piechoty w rozwiązaniu 6x6; model komputerowy
Fot. 2. Wersja demonstracyjna hybrydowych układów napędowych

Więcej informacji o projekcie można znaleźć na stronach EDA oraz Linkedin:

New EDA project to advance work on hybrid drive trains for military vehicles (europa.eu)

https://www.linkedin.com