Fot. 1. Trening na profesjonalnych płytach poślizgowych wyposażonych w kurtyny wodne

Trening na profesjonalnych płytach poślizgowych wyposażonych w kurtyny wodne, modele zakrętów, wzniesień i pojawiających się przeszkód – zajęcia odzwierciedlające realne sytuacje drogowe, pobudzające wyobraźnię i kształtujące prawidłowe nawyki za kierownicą – to część studiów podyplomowych „Teoria i praktyka kształcenia i egzaminowania kierowców” prowadzonych w Wojskowej Akademii Technicznej.

Roczne studia realizowane są w Instytucie Pojazdów i Transportu Wydziału Inżynierii Mechanicznej WAT. Przygotowują one do pracy przyszłych instruktorów nauki jazdy, egzaminatorów, urzędników sprawujących nadzór nad procesem szkolenia i egzaminowania kierowców oraz pracowników wojewódzkich ośrodków ruchu drogowego. Słuchacze podnoszą swoje kwalifikacje w zakresie: nowej techniki samochodowej, przeprowadzenia egzaminów na prawo jazdy, w tym egzaminowania osób z niepełnosprawnościami, bezpieczeństwa ruchu drogowego oraz psychologii – także psychologii transportu. Mogą zaktualizować i rozszerzyć swoje wykształcenie techniczne, prawne i dydaktyczne.

Rekrutacja na kolejną edycję studiów Teoria i praktyka kształcenia i egzaminowania kierowców (TPKEK) trwa do 9 marca 2025 r. Od przyszłych słuchaczy wymagane jest posiadanie wykształcenia wyższego (inżynier, licencjat lub magisterium) dowolnego kierunku studiów.

Fot. 2. Trening na profesjonalnych płytach poślizgowych wyposażonych w kurtyny wodne

Fot. 3. Trening na profesjonalnych płytach poślizgowych wyposażonych w kurtyny wodne

ZNAJOMOŚĆ MECHANIKI RUCHU W KRYTYCZNYCH SYTUACJACH DROGOWYCH

Szkolenie z bezpiecznej jazdy i z fizyki ruchu dla uczestników II edycji studiów podyplomowych w WAT odbyło się 19 października 2024 r. na Torze Modlin. Zajęcia na Torze Modlin są elementem przedmiotu pn. „Technika kierowania i taktyka jazdy samochodem”. Słuchacze uczą się podstaw techniki jazdy i konfrontują teorię z  praktyką samodzielnie oceniając, jakie siły działają na jadący samochód i jak kierujący (świadomie bądź nieświadomie) wpływa na zachowanie się pojazdu.

„Oferujemy słuchaczom wiedzę i kompetencje jak wzorcowo kształcić kursantów, egzaminować kandydatów na kierowców, a także kandydatów na przyszłych instruktorów. Studia TPKEK będą przydatne m.in. dla kadry WORD-ów, OSK i innych instytucji (w tym kontrolnych) związanych z procesem kształcenia i egzaminowania kierowców” – tłumaczy koordynator studiów podyplomowych Piotr Kwitowski.

Fot. 4. Trening na profesjonalnych płytach poślizgowych wyposażonych w kurtyny wodne

Fot. 5. Trening na profesjonalnych płytach poślizgowych wyposażonych w kurtyny wodne

POTRZEBNE KAŻDEMU KIEROWCY, NIEZBĘDNE INSTRUKTOROM I EGZAMINATOROM

Szkolenie na Torze Modlin zbudowane jest modułowo i trwa około 6 godzin, z czego 80 proc. szkolenia to praktyka. Kursanci dowiadują się: jak prawidłowo zająć pozycję za kierownicą (pozycja fotela) i dlaczego, jak operować kołem kierownicy w sposób najbardziej efektywny, jak wydajnie hamować w sytuacjach awaryjnych, jak zachować się w przypadku poślizgu (nadsterownego i podsterownego) oraz jak skrócić drogę hamowania. Można tu nauczyć się praktycznego korzystania z systemów bezpieczeństwa takich jak ABS, BAS, EBD, ASR, ESP, w które wyposażony jest samochód – po to, aby przekazywać tę wiedzę dalej jako instruktor i oceniać ją u innych jako egzaminator.

„Długoletni kierowcy popełniają wiele błędów już na etapie ustawienia fotela i kierownicy, czyli przyjmowania pozycji do jazdy. Ćwiczenia w slalomie pod okiem instruktora pozwalają zrozumieć, że warto zmieniać nawyki utrwalone przez wiele lat jazdy, nawet bezwypadkowej i przekazywać poprawne wzorce młodym kierowcom w przyszłej pracy zawodowej” – relacjonuje uczestnik kursu.

Jego zdaniem bardzo wartościowa jest formuła „uczenia się na własnych błędach”. Instruktor z początku pozwala kursantom wykonywać manewry zgodnie z własnym pomysłem, a następnie wskazuje najbezpieczniejszy i najskuteczniejszy sposób ich przeprowadzenia. Istnieje też możliwość nauki na błędach innych uczestników – z pozycji pasażera.

Wprowadzenie teoretyczne obejmuje prawa fizyki działające na samochód, wpływ kierowcy na zachowanie się auta (świadome bądź nieświadome), elementy bezpieczeństwa czynnego i biernego, porównanie drogi hamowania i drogi zatrzymania, a także wpływ dalekiej obserwacji na prowadzenie pojazdu. Wszystkie te elementy są potem wykorzystywane podczas zadań na torze.

Ćwiczenia mają na celu wytrenowanie prawidłowych odruchów i świadomego działania podczas awaryjnego hamowania, w tym z ominięciem przeszkody. Trening na płycie poślizgowej z wykorzystaniem nagle pojawiających się kurtyn wodnych wykonywany jest z pomiarem prędkości.

„Efektem przejścia przez kilka najtrudniejszych zadań jest przede wszystkim nauka pokory wobec prędkości jazdy. Z przygotowanych tu zdarzeń drogowych nie da się wyjść obronną ręką, nie zdejmując nogi z  gazu. Większość natomiast po odpowiednim treningu można pokonać z maksymalną prędkością 30 km/h, czyli taką, jaka dopuszczalna jest w strefie osiedlowej” – mówi kursant. Dodaje, że już redukcja o 10 km/h ma znaczący wpływ na bezpieczeństwo i skuteczność na drodze. Z kolei zwiększenie prędkości, choćby o 5 km/h może mieć dramatyczne konsekwencje: „Utrata kontroli nad obracającym się pojazdem, który w codziennych warunkach uległby zderzeniu, jest ogromnym stresem. Warto poczuć to w kontrolowanych warunkach, aby w  przyszłości wiedzieć, jak się przed tym uchronić”.

Poślizg podsterowny to ważny moduł zajęć. Uczestnicy uczą się rozpoznawać taką sytuację i eliminować zagrożenia, trenując na nawadnianym kręgu poślizgowym i z wykorzystaniem „szarpaka” z pomiarem prędkości. Podejmują też próby hamowania na wzniesieniu, poznając realny wpływ ukształtowania terenu na drogę zatrzymania. „Wiedza o tym, jak bardzo wydłuża się ta droga w niekorzystnych warunkach, jest powszechna. A mimo to zderzenie z taką sytuacją mocno zaskakuje. Teoria to jedno, ale konfrontacja z rzeczywistością jest niezbędna, żeby móc ocenić warunki zdarzenia drogowego” – mówi uczestnik studiów.

Dyrektor ds. Szkoleń Toru Modlin Adam Bernard akcentuje rolę kształtowania u kierowców świadomości zagrożeń i zdolności ich przewidywania, a dzięki temu – zapobiegania lub minimalizowania. Zasada dalekiego patrzenia, zmniejszania prędkości i stałej analizy sytuacji to priorytet. Dopiero mając tę świadomość można uczyć się praktycznych sposobów radzenia sobie z wyzwaniami w ruchu drogowym, także tymi ekstremalnymi.

„Nasze szkolenia służą nie tylko poprawie umiejętności technicznych kierowców, ale przede wszystkim zwiększeniu ich świadomości jako uczestników ruchu drogowego. Dzięki zrozumieniu, jakie siły działają na jadący samochód i jak kierujący (świadomie bądź nieświadomie) wpływają na zachowanie się pojazdu, uczestnicy zajęć kształtują podstawy wiedzy potrzebne w pracy instruktora, egzaminatora bądź osoby związanej z kształceniem i egzaminowaniem kierowcy” – podsumowuje dyrektor Adam Bernard.

Fot. 6. Trening na profesjonalnych płytach poślizgowych wyposażonych w kurtyny wodne

Fot. 7. Trening na profesjonalnych płytach poślizgowych wyposażonych w kurtyny wodne

MIĘDZYINSTYTUCJONALNE STUDIA PODYPLOMOWE

Kurs na Torze Modlin jest elementem programu studiów, na który składa się 232 godzin wykładów, ćwiczeń, zajęć laboratoryjnych i praktycznych prowadzonych przez wybitnych specjalistów i praktyków, pracowników i osoby rekomendowane przez Wojskową Akademię Techniczną, Instytut Transportu Samochodowego oraz Wojewódzki Ośrodek Ruchu Drogowego w Łodzi we współpracy z Polską Izbą Gospodarczą Ośrodków Szkolenia Kierowców w Piastowie, która udostępnia kursantom symulatory jazdy.

Kierownikiem studiów prowadzonych w Wojskowej Akademii Technicznej jest dr hab. inż. Jerzy Jackowski, prof. WAT, dziekan Wydziału Inżynierii Mechanicznej. Tematyka studiów obejmuje następujące przedmioty: technika samochodowa i diagnozowanie, mechanika ruchu samochodów w sytuacjach krytycznych, analiza przebiegu i  skutków zdarzeń drogowych, osoby z niepełnosprawnością w ruchu drogowym, technika kierowania i taktyka jazdy samochodem, główne problemy bezpieczeństwa ruchu drogowego, prawo o  ruchu drogowym, psychologia, dydaktyka w  szkoleniu kierowców i egzaminowanie kierowców.

Źródło: https://www.wojsko-polskie.pl/wat/
Karolina Duszczyk
fot. Sebastian Jurek

Fot. 8. Trening na profesjonalnych płytach poślizgowych wyposażonych w kurtyny wodne