– Aktualności WYDZIAŁU

Fot. 1. Delegacja z Wydziału Inżynierii Mechanicznej Wojskowej Akademii Technicznej w Neapolu w Istituto di Scienze e Tecnologie per l’Energia e la Mobilità Sostenibili (STEMS).

W dniach 17–21 marca 2025 roku delegacja z Wydziału Inżynierii Mechanicznej Wojskowej Akademii Technicznej, w składzie: dr inż. Janusz Chojnowski oraz doktoranci SDR WAT mgr inż. Grzegorz Szamrej i mgr inż. Paweł Kacperkiewicz, odbyła wizytę w Neapolu w Istituto di Scienze e Tecnologie per l’Energia e la Mobilità Sostenibili (STEMS), będącym częścią włoskiego Consiglio Nazionale delle Ricerche (CNR). Wyjazd został zrealizowany w ramach programu Erasmus+.

CNR to kluczowa włoska instytucja publiczna wspierająca badania naukowe i technologiczne. Założona w 1923 roku, prowadzi działalność w siedmiu głównych obszarach badawczych, obejmujących nauki biomedyczne, fizyczne, chemiczne, inżynieryjne, rolnicze, społeczne oraz nauki o  Ziemi i środowisku.

Instytut STEMS koncentruje się na badaniach nad zrównoważonymi technologiami energetycznymi i mobilnością. Wśród kluczowych obszarów działalności Instytutu znajdują się:

• zaawansowane układy napędowe – optymalizacja systemów silnikowych, w tym technologii hybrydowych i elektrycznych,
• rozwój pojazdów autonomicznych na poziomie 3–5,
• dostępność i ergonomia pojazdów – badania nad poprawą komfortu użytkowania,
• alternatywne źródła energii – wykorzystanie wodoru, biopaliw oraz odnawialnych źródeł energii w transporcie i  przemyśle,
• optymalizacja procesów energetycznych – rozwój metod modelowania i symulacji złożonych układów energetycznych,
• redukcja emisji i zrównoważony transport – innowacyjne materiały i technologie zwiększające efektywność energetyczną.

Podczas wizyty delegacja WAT uczestniczyła w  zajęciach laboratoryjnych i  współpracowała z  ekspertami STEMS. Naukowcy z WIM brali udział w spotkaniach technicznych i warsztatach, podczas których omawiano najnowsze osiągnięcia w dziedzinie zrównoważonych technologii energetycznych oraz systemów mobilności.

W trakcie wizyty przedstawiono także możliwości badawcze Instytutu Pojazdów i Transportu WAT, aktualnie realizowane projekty oraz wyniki badań nad zasilaniem silników dual-fuel biopaliwami wzbogacanymi wodorem. Prezentacja spotkała się z dużym zainteresowaniem i przyczyniła się do owocnej wymiany doświadczeń.

CNR wyraziło gotowość do współpracy w następujących obszarach:

• organizacja staży dla studentów WAT w ramach programu Erasmus+;
• udział naukowców WAT w badaniach i projektach CNR na zasadach PostDoc w ramach programu stypendialnego Marii Skłodowskiej-Curie;
• współpraca w zakresie opracowywania i realizacji projektów badawczych, zarówno polsko-włoskich, jak i finansowanych ze środków Unii Europejskiej oraz budżetów przeznaczonych na rozwój technologii obronnych (w tym EDA i NATO);
• współpraca w zakresie badań nad rozwojem technologii silników ciężkich oraz zastosowanie silników spalinowych w transporcie dalekobieżnym na zasadach transferu wiedzy z badań realizowanych w STEMS na silnikach pojazdów osobowych lekkich.

Wspólne działania mogą przyczynić się do rozwoju innowacyjnych rozwiązań w dziedzinie zrównoważonego transportu i energetyki. Współpraca między instytucjami jest przykładem udanej wymiany akademickiej i działań na rzecz badań naukowych, które wzbogaciły wiedzę i doświadczenie naszej kadry oraz doktorantów. Mamy nadzieję na owocną współpracę, przynoszącą dalsze korzyści obu instytucjom.

Fot. 2. Delegacja z Wydziału Inżynierii Mechanicznej Wojskowej Akademii Technicznej w Neapolu w Istituto di Scienze e Tecnologie per l’Energia e la Mobilità Sostenibili (STEMS).

Fot. 3. Delegacja z Wydziału Inżynierii Mechanicznej Wojskowej Akademii Technicznej w Neapolu w Istituto di Scienze e Tecnologie per l’Energia e la Mobilità Sostenibili (STEMS).

Fot. 4. Delegacja z Wydziału Inżynierii Mechanicznej Wojskowej Akademii Technicznej w Neapolu w Istituto di Scienze e Tecnologie per l’Energia e la Mobilità Sostenibili (STEMS).

Fot. 1. Młodzi naukowcy z WIM na konferencji TYGIEL

W dniach 20-22 marca 2025 roku, 7 doktorantów z Koła Naukowego Doktorantów Mechaniki i Inżynierii Obliczeniowej i 7 studentów z Koła Naukowego Biocybernetyki i Inżynierii Biomedycznej z Wydziału Inżynierii Mechanicznej WAT wzięło udział w ogólnopolskiej, multidyscyplinarnej konferencji TYGIEL, która odbyła się w Lublinie. Podczas sympozjum zostało zaprezentowanych 14 referatów dotyczących prowadzonych przez młodych naukowców prac badawczych.

Udział w wydarzeniu wsparli opiekun koła studentów dr inż. Michał Stankiewicz oraz Przewodniczący Samorządu Doktorantów ppłk mgr inż. Jakub Konwerski.

Była to okazja do wymiany doświadczeń z innymi uczestnikami wydarzenia (w tym, co bardzo ważne – z przedsiębiorcami), ale również do zacieśnienia współpracy pomiędzy doktorantami a studentami Wydziału. Uczestnicy zwiedzili także miasto oraz poznali tamtejszą kulturę.

Taka kooperacja stwarza przestrzeń do kreowania nowych rozwiązań oraz analizowania nowatorskich pomysłów. Młodzi naukowcy pracują przede wszystkim nad innowacyjnymi rozwiązaniami dotyczącymi inżynierii biomedycznej, biocybernetyki, materiałów energochłonnych, polimerów, dostępności. Okazja do spotkania z przedsiębiorcami nadaje tym wszystkim działaniom praktyczny wymiar, warunkując szybki rozwój technologii w różnych gałęziach przemysłu, jednocześnie nadając pracy naukowców utylitarny kierunek.

Studia w Wydziale Inżynierii Mechanicznej stwarzają wiele możliwości rozwoju, nie tylko w obszarze eksperckim, zapewniając poszerzanie wiedzy oraz prowadzenie badań eksperymentalnych odpowiadających na potrzeby współczesnego rynku (m.in. dzięki umiejętnościom modelowania numerycznego), ale również rozwijają w zakresie kompetencji miękkich, takich jak wystąpienia publiczne czy praca zespołowa.

Serdecznie zapraszamy jednostki naukowe i przedsiębiorców do współpracy – tworzymy zespół ludzi poszukujących nowych wyzwań, wykazujących się kreatywnością i dobrze ugruntowaną wiedzą inżynierską.

Więcej informacji na temat Konferencji znajduje się pod poniższym linkiem:
https://konferencja-tygiel.pl/

Fot. 2. Młodzi naukowcy z WIM na konferencji TYGIEL, na zdjęciu (od lewej): Maciej Grudnik, Paweł Krysiński, Jakub Polkowski, Szymon Saternus

Fot. 3. Młodzi naukowcy z WIM na konferencji TYGIEL; mgr inż. Maciej Grudnik

Fot. 4. Młodzi naukowcy z WIM na konferencji TYGIEL, mgr inż. Szymon Saternus

Fot. 5. Młodzi naukowcy z WIM na konferencji TYGIEL, mgr inż. Konrad Siwek

Fot. 6. Młodzi naukowcy z WIM na konferencji TYGIEL; mgr inż. Paweł Krysiński

Fot. 1. Komisja egzaminacyjna na studiach TPKEK. Od lewej: inż. Zdzisław Maciągowski (przedstawiciel WORD Łódź) , prof. Jerzy Jackowski (WAT), mgr Monika Ucińska (ITS).

W dniu 15 marca 2025 r. odbył się egzamin końcowy, a 21 marca 2025 r. uroczyste zakończenie II. edycji studiów podyplomowych Teoria i praktyka kształcenia i  egzaminowania kierowców (TPKEK), które są prowadzone w Wojskowej Akademii Technicznej przez Instytut Pojazdów i Transportu Wydziału Inżynierii Mechanicznej.

Studia prowadzone są wspólnie z  Partnerami – Wojewódzkim Ośrodkiem Ruchu Drogowego w Łodzi oraz Instytutem Transportu Samochodowego.

Studia ukończyło 23 słuchaczy (100%) zdających egzamin końcowy z  całego przebiegu studiów, a 4 osoby ukończyły studia z wynikiem bardzo dobry z  wyróżnieniem.

Słuchaczami studiów byli m.in. właściciele Ośrodków Szkolenia Kierowców, instruktorzy nauki jazdy, egzaminatorzy, pracownicy Wojewódzkich Ośrodków Ruchu Drogowego, pracownicy instytucji samorządowych związani zawodowo z  procesem szkolenia i egzaminowania kierowców, przedstawiciele mediów zajmujący się tematyką bezpieczeństwa ruchu drogowego, przedstawiciele przedsiębiorców zaangażowani w  proces nadawania i  dokumentowania uprawnień kierowców.

Studia umożliwią rozwój kariery zawodowej, realizację potrzeb i  obowiązków podnoszenia kwalifikacji osób zawodowo uczestniczących w procesie szkolenia i  egzaminowania kandydatów na kierowców, jak i  kierowców. Są też znakomitą podstawą do podnoszenia swoich kompetencji i  kwalifikacji w zakresie procesu szkolenia, kształcenia i  egzaminowania. Dają też podstawę do doskonalenia się w  zakresie dydaktyki i metodyki nauczania, psychologii transportu, prawa, w tym prawa o  ruchu drogowym, uczestniczenia osób z niepełnosprawnościami w ruchu drogowym, techniki samochodowej oraz innych przedmiotów inżynierskich z zakresu ruchu drogowego, analizy przebiegu i skutków wypadków drogowych, itp.

W uroczystości zakończenia, wręczenia certyfikatów i świadectw ukończenia studiów uczestniczyli przedstawiciele Partnerów:

1. Pan prof. Jerzy Jackowski, Dziekan Wydziału Inżynierii Mechanicznej WAT, Kierownik Studiów TPKEK.
2. Pan prof. Andrzej Świderski, Zastępca Dyrektora Instytutu Transportu Samochodowego w Warszawie.
3. Pan Michał Gogolewski, Dyrektor Wojewódzkiego Ośrodka Ruchu Drogowego w Łodzi.
4. Pan Tomasz Matuszewski, sekretarz Mazowieckiej Rady Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego.
5. Pan Zdzisław Maciągowski, przedstawiciel WORD Łódź.

Kierownik Studiów, Pan prof. Jerzy Jackowski pogratulował wszystkim absolwentom i podkreślił, że studia są realizowane w ścisłej współpracy m.in. z Torem Modlin i  Polską Izbą Gospodarczą Ośrodków Szkolenia Kierowców (PIGOSK), gdzie słuchacze odbywają zajęcia praktyczne. Prof. Jackowski zwrócił uwagę na bardzo wysoki poziom tej edycji studiów i pogratulował absolwentom, życząc im, by zdobyta wiedza była przez nich wykorzystana w ich życiu zawodowym i przyczyniła się do rozwoju kariery.

Przedstawiciele absolwentów wręczyli na ręce Pana prof. J. Jackowskiego tablicę pamiątkową z podziękowaniami dla wszystkich instytucji zaangażowanych w  przygotowanie i realizację studiów, a szczególnie dla prowadzących zajęcia.

W październiku br. planowane jest uruchomienie III edycji studiów.

Adresatami oferty studiów podyplomowych TPKEK są:

• instruktorzy nauki jazdy,
• egzaminatorzy,
• kandydaci na egzaminatorów,
• właściciele, kierownicy i pracownicy ośrodków szkolenia kierowców,
• pracownicy wojewódzkich ośrodków ruchu drogowego,
• urzędnicy starostw i urzędów marszałkowskich sprawujących nadzór odpowiednio nad procesem szkolenia i egzaminowania,
• pracownicy, zarządzający i prowadzący szkolenia dla kierowców w różnych instytucjach zajmujących się doszkalaniem, doskonaleniem oraz kontrolowaniem i nadzorem kierowców,
• nauczyciele chcący uzyskać nowe kwalifikacje,
• wszystkie inne osoby zainteresowane kształceniem i egzaminowaniem kierowców.

Studia, oprócz dostarczenia rzetelnej i najnowszej wiedzy z zakresu:

• nowej techniki samochodowej,
• przeprowadzania egzaminów na prawo jazdy, w tym egzaminowania osób z niepełnosprawnościami,
• bezpieczeństwa ruchu drogowego,
• psychologii, w tym psychologii transportu,
• aktualizacji i rozszerzenia ogólnego wykształcenia technicznego i prawnego – dają szansę podniesienia kwalifikacji egzaminatorów oraz egzaminatorów-szkoleniowców, w tym uzyskanie uprawnień do zdawania egzaminu państwowego na egzaminatora; pozwalają też spełnić obowiązek szkoleniowy dla instruktorów nauki jazdy.

Studia podyplomowe trwają dwa semestry (12 zjazdów w soboty i niedziele) i kończą się egzaminem końcowym.

Od kwietnia 2025 r. rozpoczniemy rekrutację na III edycję studiów.
Rekrutacja jest możliwa za pośrednictwem poniższej strony:
Studia podyplomowe – Teoria i praktyka kształcenia i egzaminowania kierowców (TPKEK)

Serdecznie zapraszamy wszystkich zainteresowanych.

Więcej informacji pod e-mailem: tpkek@wat.edu.pl lub tel. +48 261 839 276.

Fot. 2. Uczestnicy i Komisja Egzaminacyjna po zdanym egzaminie. Od lewej: inż. Zdzisław Maciągowski, mgr Monika Ucińska, Pani Dorota Jagielska, Pan Patryk Kujawa, Pan Michał Kędziora, Pan Tadeusz Wachowski, prof. Jerzy Jackowski

Fot. 3. Uczestnicy po zdanym egzaminie. Od lewej: Pani Katarzyna Piwowarczyk, Pani Anna Kamińska, Pani Joanna Ocalewska, Pan Michał Szeszko, Pan Mariusz Wiśniewski, Pan Piotr Grygorcewicz

Fot. 4. Grupa Słuchaczy II edycji studiów po wręczeniu świadectw i certyfikatów przed budynkiem Wydziału Inżynierii Mechanicznej. Wśród Słuchaczy Pan prof. Jerzy Jackowski.

Fot. 5. Wręczenie świadectw i certyfikatów. Od lewej: Pan Michał Gogolewski (Dyrektor WORD Łódź), Pani Dorota Jagielska, prof. Andrzej Świderski (ITS), prof. Jerzy Jackowski (WAT).

Fot. 6. Pan Mariusz Wiśniewski, jako przedstawiciel Słuchaczy II-giej edycji studiów, wręcza pamiątkową tablicę.

Fot. 7. Wręczenie pamiątkowej tablicy od Słuchaczy II. edycji. Od lewej: prof. Jerzy Jackowski, Pan Piotr Kwitowski (Koordynator studiów TPKEK), Pan Piotr Grygorcewicz, Pani Angelika Lopata, Pan Mariusz Wiśniewski.

Fot. 8. Uroczyste zakończenie II-giej edycji studiów TPKEK. Przemawia prof. Jerzy Jackowski.

Fot. 9. Certyfikat, świadectwo ukończenia studiów oraz drobne upominki dla Słuchaczy.

Fot. 10. Uroczyste zakończenie II. edycji studiów TPKEK. Przemawia Pan Michał Gogolewski, Dyrektor WORD Łódź.

Fot. 1. ppłk dr inż. Piotr Kędzierski

Obecnie w Polsce na żadnej drodze nie ma żadnej polskiej poduszki zderzeniowej. Jednak właśnie pojawiła się szansa, aby to zmienić – dzięki nowatorskiemu rozwiązaniu z Wojskowej Akademii Technicznej. Zespół badaczy z WAT zrealizował prace, których efektem jest produkt bezpieczny, ekonomiczny i łatwy w montażu. Przyznano mu już patent krajowy i europejski.

Zespół ppłk. dr. inż. Piotra Kędzierskiego z Wydziału Inżynierii Mechanicznej WAT opracował nową poduszkę zderzeniową. To spora szansa dla branży drogowej, by już wkrótce nie tylko montować poduszki zderzeniowe zdecydowanie szybciej i taniej, lecz także wprowadzić na rynek pierwszy polski produkt tego rodzaju.

Osłona energochłonna U15a, bo tak poduszka zderzeniowa jest nazywana w polskim systemie prawnym, należy do tzw. aktywnych urządzeń bezpieczeństwa ruchu drogowego. Jej podstawowym zadaniem jest zmniejszenie intensywności zderzenia pojazdu z przeszkodą, najczęściej w postaci masywnego i niepodatnego obiektu. Montuje się ją w miejscach stwarzających szczególne zagrożenie dla zdrowia i życia uczestników ruchu drogowego w przypadku zderzenia. Są to m.in. żelbetonowe podpory wiaduktów albo czołowe odcinki barier drogowych – zarówno stalowych, jak i betonowych. Poduszka zderzeniowa ma za zadanie w kontrolowany sposób zatrzymać pojazd przed taką niebezpieczną przeszkodą.

Najważniejszym elementem każdej poduszki jest absorber energii, czyli element, który pochłania energię kinetyczną pojazdu. Całe wyzwanie polega na tym, żeby zatrzymać pojazd w taki sposób, aby jeden z najważniejszych w przypadku bezpieczeństwa osłon ochronnych parametr ASI określający intensywność hamowania nie przekraczał 1,4, a najlepiej był mniejszy od 1,0, co zapewnia największe bezpieczeństwo pasażerom.

Absorbery wszystkich poduszek dostępnych na rynku niezależnie od postaci, w jakiej występują, są ściskane, zgniatane lub ścinane równolegle do podłużnej osi poduszki. Ten fakt wymusza ich określoną konstrukcję – powinny posiadać ramę, w której umieszczany jest absorber. Ponadto muszą mieć punkt podparcia, który blokuje drugi koniec poduszki. Jest to najczęściej bardzo masywny wspornik. Kolejnym warunkiem do spełnienia, aby poduszka nie ulegała wyboczeniu – a przeważnie ma ona długość kilku metrów – jest konieczność zastosowania szyny lub lin prowadzących, które temu zapobiegają. Oprócz tego należy ją zabezpieczyć przed obrotem wzdłuż osi podłużnej w przypadku zderzeń bocznych. Takiemu obrotowi zapobiegają np. rolki lub płozy.

Wszystko to sprawia, że demontaż i ponowny montaż takich poduszek jest czasochłonny. Wszystkie produkty sprowadzane są nie tylko z innych państw europejskich, ale też ze Stanów Zjednoczonych i Azji. Taki towar wymaga transportu morskiego, więc termin realizacji może być wydłużony. Aby zapobiec brakom produktu, dystrybutorzy zobligowani są do utrzymywania wysokich stanów magazynowych, a to oznacza kolejne koszty.

Rozwiązaniem może być autorska polska konstrukcja zaproponowana przez zespół z Wojskowej Akademii Technicznej. W odróżnieniu od wszystkich dostępnych na rynku poduszek bazuje na absorberze pionowym. Zdaniem twórców takie rozwiązanie jest znacznie mniej skomplikowane.

„Nasze urządzenie ma wyjątkową, niespotykaną w przypadku innych poduszek konstrukcję. Główną ideą naszego projektu było stworzenie w pełni funkcjonalnej poduszki zderzeniowej wykorzystującej absorber pionowy. W przeciwieństwie do obecnych na rynku poduszek takie rozwiązanie jest zaskakująco proste. Jednak samo opracowanie poduszki wcale łatwe nie było” – podkreśla ppłk dr inż. Piotr Kędzierski.

Wyzwaniem było właśnie zastosowanie absorbera pionowego. Autorzy odkryli, że pojazd, najeżdżając na uprzednio pochylone słupki, jest unoszony, co obniża skuteczność rozwiązania i znacząco wpływa na jego prawidłowe działanie.

„Z takim niemałym wyzwaniem musieliśmy się zmierzyć, aby ten efekt wyeliminować. W odpowiedzi na nie naszym autorskim pomysłem było zastosowanie słupka dwusekcyjnego, w którym sekcja górna pochylona w kierunku nadjeżdżającego pojazdu przytrzymuje go przy podłożu. Dzięki temu opracowaliśmy rozwiązanie bezpieczne i funkcjonalne, a w dodatku proste, „podatne” w  obsłudze i trwałe, co doskonale wpisuje się w potrzeby wymagającej branży BRD. Opracowanie jest na tyle nowatorskie, że zgłosiliśmy je do opatentowania, a właściwe urzędy polski i europejski te patenty nam przyznały” – tłumaczy ppłk dr inż. Kędzierski.

Rozwiązaniem powinny zainteresować się firmy, które nie mają w swoim portfolio poduszki zderzeniowej, a na przykład startują w przetargu na uzbrojenie odcinka nowo budowanej drogi. Do tej pory były zmuszone do korzystania i zakupu rozwiązań od konkurencji, która nierzadko także bierze udział w takim przetargu.

Drugą kluczową kwestią jest funkcjonalność poduszek. Istotne jest, aby poduszki po najechaniu pojazdu były szybko remontowane. To ważne, bo gdy na poduszkę najedzie pojazd, w wyniku czego zostanie ona już „użyta”, to wówczas elementy, które zostają, nie funkcjonują już prawidłowo i stanowią nie mniejsze zagrożenie niż przeszkoda, przy której to zabezpieczenie zamontowano.

„Poszukujemy rozwiązań, które jesteśmy w stanie szybko wymienić, aby nie stanowiły zagrożenia. Dodatkowo sama wymiana poduszki wymaga czasowej zmiany organizacji ruchu na autostradach czy drogach ekspresowych. To także stwarza niebezpieczeństwo, szczególnie gdy montaż trwa kilka godzin lub więcej. Dla nas ważne jest, aby ten proces przebiegł jak najszybciej. Dzięki uproszczonej budowie naszego rozwiązania ponowny montaż zajmuje dosłownie kilka minut” – wyjaśnia ppłk dr inż. Kędzierski.

Koszt rozwiązania z WAT jest też znacznie niższy w porównaniu z konkurencyjnymi poduszkami. To rezultat prostej budowy – produkt ma niemal czterokrotnie mniej części niż inne klasyczne poduszki, co jest świetnym wynikiem. Wpływa to też na tempo demontażu poduszki po najechaniu pojazdu i ponowną instalację. Kilka minut na wymianę to rewelacyjne tempo w porównaniu z konkurencją. Rozwiązanie z sukcesem przeszło także najtrudniejsze testy zderzeniowe.

Poduszka zderzeniowa powstała w ramach programu LIDER skierowanego do młodych naukowców. Pozwala on podnieść kompetencje, samodzielnie planować prace badawcze, zarządzać zespołem i realizować projekty możliwe do wdrożenia na rynku.

Młody twórca z Wojskowej Akademii Technicznej odpowiedział na potrzebę bezpiecznych, ekonomicznych i szybko naprawialnych rozwiązań. Urządzenie, które wraz z zespołem opracował, stanowi uzupełnienie portfolio do barier i  pozwala kompleksowo startować w przetargach. Ppłk dr inż. Piotr Kędzierski planuje już kolejne projekty na realizację praktycznych rozwiązań na polskich drogach.

Dominika Naruszko
Fot. Katarzyna Puciłowska
źródło: promocja.wat.edu.pl